پوشش ضد حریق، به موادی اطلاق میشود که توانایی حفاظت از اسکلت فلزی ساختمان ها و بناها، ستون ها و تیرک های اصلی ساختمان را در برابر حریق دارند.
ضرورت محافظت از ساختمان ها یا سازه های فولادی باید همواره مورد توجه طراحان قرار بگیرد که یکی از ضروری ترین و کاربردیترین روشهای محفاظت از سازههای فلزی و فولادی، استفاده از این پوشش ها می باشد. در مجتمع های تجاری و تفریحی و یا ساختمان هایی که تعداد طبقات بالایی دارند استفاده از پوشش های ضد حریق اجباری است.
در این شیوه محافظتی، ستونها و تیرهای اصلی سازه با یک پوشش ضد حریق پوشیده می شوند تا از قابهای ساختمانی در برابر آتشسوزی محافظت کنند. از آنجا که آسیب پذیری در حرارت بالا، از عیوب سازه های فلزی و فولادی می باشد اجرای پوشش ضدحریق در سازه های فلزی اجباری می باشد.
پوشش ضد حریق پایه معدنی ملاتی است که از ترکیب ورمیکولیت یا پرلیت و گچ یا سیمان به عنوان چسباننده و همچنین الیاف تقویت کننده ملات می باشد. برای جلوگیری از ترک خوردگی نشات گرفته از تنش های حرارتی از الیاف استفاده می شود.
در صنعت ساختمانسازی انواع پوشش های ضد حریق رایج و در دسترس را عمدتاً بر اساس نوع اجرا میتوان به سه دسته زیر تقسیم بندی نمود:
- پوششهای معدنی مانند پشم سنگ
- رنگ ضد حریق (عایق و منبسط شونده)
- بورد ضد حریق (پنل ضد حریق)
انواع پوشش های ضدحریق پایه معدنی: پوشش سیمانی، پوشش گچی.
پوشش ضد حریق چیست؟
پوشش ضد حریق یکی از انواع حفاظت های غیرفعال به حساب می آید. این پوشش ها از سازه های فولادی در برابر حریق محافظت می کنند. فولاد یک آلیاژ فلزی بسیار مقاوم است و اشتعال پذیر نیست. اما حرارت های زیاد ناشی از آتش سوزی یک چالش ویژه و خطرناک برای ساختار باربر یک سازه فولادی به شمار می رود. زیرا این میزان حرارت ظرفیت باربری و تحمل تیرهای فولادی را کاهش می دهد و موجب تضعیف خواص ساختاری سازه می شود.
برای جلوگیری از این اتفاق، باید تمهیداتی را در نظر گرفت. از جمله این تمهیدات و راه های مقابله؛ می توان پوشش ضد حریق را که نوعی اقدام حفاظتی غیرفعال است نام برد. این دسته از پوشش ها در زمان وقوع آتش سوزی، نقش مهمی را در محافظت از سازهای فولادی و همچنین سازه های چوبی و بتنی ایفا میکنند. دماهای بیش از 500 درجه سانتی گراد بعنوان دمای بحرانی برای سازه های فولادی محسوب می شود. قرار گرفتن در این شرایط؛ موجب می شود تیرهای فولادی و تکیه گاه های فولادی تحت بار تغییر حالت دهند. بر اثر این تغییر حالت؛ ظرفیت حمل بار سازه نیز کاهش می یابد.
مزایای پوشش ضد حریق
برای مزایای این پوششها گزینههای زیر را باید در نظر داشته باشیم:
- افزایش مقاومت سازههای داخلی
- عدم ایجاد گازهای سمی و خطرناک در برابر آتش
- عدم از بین بردن زیبایی ظاهری سازهها
- ترمیم آسان در صورت آسیب دیدن
- قدرت چسبندگی بالا
- مقاوم در برابر شرایط جوی
- مقاوم در برابر ضربه و زنگ زدن
- قابل اجرا بر روی سازههای جدید و قدیمی
- قابلیت اجرای آسان با سرعت بالا
- مقاوم در برابر رشد باکتری، کپ و قارچها
مقاومت بالای فاپروفها، علاوه بر مقاومت در برابر آتش، میتواند منجر به ایمنسازی سازه در برابر دیگر عوامل مانند ضربه و خوردگی یا باکتریها شود. این مورد اهمیت استفاده از پوشش ضد حریق را بیشتر نشان میدهد.
کاربردهای پوشش ضد حریق
پوشش ضد حریق اعمال شده بر روی سازه های فولاد، مدت زمان مقاومت سازه را در برابر آتش سوزی افزایش می دهد. در عین حال نیز، به محافظت در برابر خوردگی کمک می کند. این موضوع موجب افزایش عمر مفید قطعات و سازه های فولادی می شود.
انواع پوشش ضد حریق ( یکی از آنها پشم سنگ )
از انواع پوشش مقاوم به حریق سازه فولادی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اندود های پاششی ضد حریق | Spray Mortars:
این مواد در دو نوع پایه گچی و سیمانی تولید و ارائه می شود. اندودهای پاششی می تواند از ترکیب “گچ و سیمان” با “ورمیلکولیت” و” پرلیت”و سایر افزودنی ها ایجاد شوند. ضخامت این پوشش ها معمولاً در حدود ۱۵ تا ۳۰ میلی متر می باشد.
- رنگ های ضد حریق | Paint Intumescent:
استفاده از این نوع رنگ باعث تاخیر در آتش سوزی شده و در هنگام افزایش حرارت، با منبسط شدن، یک عایق حرارتی قوی ایجاد می کند. این رنگ با کمک دستگاه هایی از جمله ایرلس بر روی سطوح اسپری می شوند، این اسپری می تواند در لایه های متعددی باشد.
- بردهای مقاوم در برابر آتش | Fire Protection Boards:
این برد ها در واقع از طریق پرس شدن مخلوط رزین های خاص با جنس الیاف پشم، سرامیک و موادی مانند آن به صورت ورق ها و پنل هایی ایجاد می شوند و ضخامت آنها ۱۰ الی ۲۵ میل می باشد.
- پوشش ضد حریق پشم سنگ
مهمترین ویژگی انواع پشم سنگ مانند: پشم سنگ پتوئی و پشم سنگ تخته ای، مقاومت زیاد آن در برابر آتش میباشد. پشم سنگ نمیسوزد، بنابراین میتوان آن را به عنوان مادهای محافظ در برابر آتشسوزی استفاده کرد. این محصول برای رشد آفت، قارچ، باکتری و حشرات موذی محیط نامناسبی می باشد. این محصول بعنوان پوشش ضد حریق کاربردهای فراوانی دارد.